Differentiated instruction model van Carol Tomlinson

Carol Ann Tomlinson, professor aan de Universiteit van Virginia, werkte onderstaande ‘Differentiated Instruction Model’ uit. Dr. Tomlinson was 21 jaar leerkracht voor ze startte met onderzoek rond differentiatie. Ze schreef ondertussen al meer dan 300 boeken, hoofdstukken, artikels en educatief materiaal rond dit onderwerp.

In onderstaande tekst omschrijven we wat onder differentiatie wel en niet verstaan wordt volgens Carol Tomlinson. Het boek ‘How to differentiatie instruction in academically diverse classrooms’ waaruit dit deeltje komt, is een aanrader voor wie zich meer wil verdiepen.

Differentiatie is niet…

… alleen individuele instructie.

Evenveel routes op maat als aantal studenten in de klas is niet het streefdoel. Dit is immers niet haalbaar en niet wenselijk.

… chaotisch.

Veel docenten zijn bang om controle te verliezen op studentengedrag als ze kiezen voor gedifferentieerd lesgeven.  Toch merken docenten heel snel dat als ze gedifferentieerd aan de slag gaan dat gedrag van de studenten productiever en meer gefocust is.

… een andere manier om tot homogene groepen te komen.

Vaak wordt differentiatie verengt tot het maken van homogene niveaugroepen van studenten. In gedifferentieerde lessen is flexibel groeperen belangrijk. Het is de bedoeling dat studenten werken met meerdere en verschillende peers en met weloverdachte taken die niet alleen aansluiten bij de sterktes van de leden van de groep maar er ook voor zorgen dat studenten sterker worden in zaken die ze nog moeilijk vinden.

… alleen voor ‘outliers’.

Klassiek wordt aan differentiatie gedacht als een set aan maatregelen voor studenten aan de uiteinden van de Gausscurve: studenten die moeilijkheden hebben en studenten die voorop staan. Differentiatie is echter gericht op het leren van alle studenten.

Wat is differentiatie wel?

Differentiatie is…

… proactief.

 De docent voorziet bij het ontwerpen van de lessen een waaier aan mogelijkheden om leren bij de studenten mogelijk te maken en eveneens een reeks aan mogelijkheden waarop studenten kunnen aantonen dat ze geleerd hebben.

(Wel belangrijk dat het zo ontworpen is dat leren echt mogelijk gemaakt wordt: studenten het hele parcours door zowel teksten in keuze auditief als visueel aan te bieden, zal hen niet beter leren lezen. Als het leren lezen het doel is dan moet goed nagedacht worden welke vormen van differentiatie hen deze vaardigheid zullen leren)

… kwalitatief i.p.v. kwantitatief

Differentiatie betekent niet bepaalde studenten  meer werk geven en andere minder. Meer van hetzelfde geven, draagt niet steeds bij tot meer leren en kan aanvoelen als een straf. Een student die aangetoond heeft een vaardigheid onder de knie te hebben, is klaar om over te werken aan een volgende vaardigheid.

… verankerd in assessment.

De docent/ student controleert  doorheen het gehele leerproces regelmatig waar de student staat in het leerproces . Dit gebeurt op gevarieerde manieren.  Het resultaat van deze assessments bepaalt het verdere verloop van het leerproces.

… verschillende benaderingen aanbieden in inhoud, proces en product.

De docent kan differentiëren op basis van inhoud(= wat studenten leren), proces (= hoe studenten  leren) en product: output (= hoe studenten aantonen wat ze geleerd hebben).

… student gecentreerd.

Gedifferentieerd lesgeven  gaan ervan uit dat leren meest effectief is als het relevant en interessant is voor de student. Daarnaast gaat gedifferentieerde instructie ervan uit dat kennis en vaardigheden moeten worden verankerd in de voorkennis van de student. En deze beiden zijn voor elke student anders.

Docenten die gedifferentieerd lesgeven weten dat het daarom belangrijk is om studenten eigenaarschap te laten ontwikkelen over hun leerproces. Studenten moeten actief betrokken worden in het maken en evalueren van beslissingen die hun groei versterken.

… een blend van klassikale, groep en individuele instructie.

… organisch en dynamisch.

Docenten leren constant bij over hoe hun studenten leren en doen aanpassingen om het leren van de student te verbeteren. Ze weten dat er geen vast recept bestaat voor gedifferentieerd lesgeven maar dat contact met de studenten iets nieuws kan onthullen van hoe hun aanpak kan aangepast worden zodat het een betere fit is voor het leren van de studenten.

Bron: Tomlinson, C. (2017). How to differentiate instruction in academically diverse classrooms. Alexandria.  USA: ASCD, p. 1-11

Meer?

• Starten met differentiatie: Carol Tomlinson aan het woord.
• Publicaties van Carol Ann Tomlinson