Formatief assessment in grote groepen

Om goed te differentiëren en studenten maximaal te laten groeien, moeten er in het leerproces momenten ingelast worden waar studenten kunnen laten zien waar ze staan ten opzichte van de vooropgestelde doelen (formatief). Deze assessments geven informatie om als docent je onderwijs te differentiëren en om studenten verder te laten groeien op basis van feedback. We geven enkele tips en inspiratie hoe je dit kan doen in grote groepen studenten.

  • Duidelijke leerdoelen vooropstellen

De basis voor een haalbaar formatief assessment is het helder expliciteren van de leerdoelen die je vooropstelt. Zorg ervoor dat de studenten de doelen/criteria goed begrijpen.

Je kan studenten ook betrekken bij het zelf formuleren van criteria door studenten in discussie te laten gaan over wat goed werk onderscheidt van minder goed werk (Toetsrevolutie, p.93)

  • Hoe nagaan waar studenten staan ten opzichte van vooropgestelde doelen (formatief assessment)?

Het eerste wat je doet, is je afvragen hoe studenten kunnen tonen waar ze staan ten opzichte van de vooropgestelde doelen.

Voorzie minstens 1 moment in je lessenreeks waarin je kan nagaan waar studenten staan ten opzichte van de vooropgestelde doelen:

  1. Een digitale quiz met vragen die gekoppeld zijn aan de vooropgestelde leerdoelen
  2. Een oefenles waarin studenten oefeningen maken in kleinere groepen onder begeleiding van een docent.
  3. Studenten zelf examenvragen laten formuleren en deze in groep bespreken
  4. Een one minute paper
  5. Een beoordelingsvrij two-stage toets (bestaat uit een individueel en een groepsdeel) in het midden van de lessenreeks.
  6. Formatieve toetsen op Toledo.
  7. ….

(Alle bovengenoemde voorbeelden worden nu al gebruikt als vormen van formatief assessment in grote groepen binnen Odisee.)

Belangrijk is dat dit moment van assessment zo wordt gepland dat studenten nadien nog de mogelijkheid hebben om hun leerproces bij te sturen en verder te groeien.

  • Geef  effectieve feedback

Via formatieve assessments krijgen studenten zicht op eigen sterktes en zwaktes en de volgende stappen die genomen moeten worden in hun leerproces.  Om effectief te zijn, is het belangrijk dat studenten feedback krijgen die bestaat uit drie elementen:

Idealiter doorloopt een student meerdere feedbackloops. Dit om het leereffect te vergroten (Hattie, 2009).

 

 

 

 

 

Hoe zorg je voor een haalbare manier van effectieve feedback (-forward en -up) geven bij grote groepen van studenten? Belangrijk hierbij is om te onthouden dat de feedback meer tijd moet kosten aan de student dan aan de docent: ‘reduce marking, increase thinking’ (Fletcher, 2018).

  • Selfassessment:
    • Verzamel modelantwoorden/opdrachten van vorig academiejaar en laat studenten hun eigen antwoord vergelijken met dit model.
    • Maak een checklist of een rubric waarin de evaluatiecriteria duidelijk worden en laat studenten deze gebruiken om zichzelf te beoordelen.
  • (Online) peerassessment: studenten leren bij peerassessment op twee manieren : door het geven en het ontvangen van feedback. Vooral het geven van feedback is een krachtig middel, doordat het aanzet tot een diepe cognitieve verwerking (Lundstrom & Baker, 2009). Bovendien is het eenvoudiger iemand anders werk te beoordelen dan jezelf te beoordelen.
    • Maak een checklist of een rubric waarin de evaluatiecriteria duidelijk worden en laat studenten deze gebruiken om anderen te beoordelen.
    • Rol van de docent:
      • Studenten goed inlichten over de methode en de achterliggende grondhouding van ‘elkaar verder helpen’.
      • Zorgen voor een veilig klimaat.
      • Docent geeft geen feedback op dezelfde manier/plek als studenten doen maar zorgt voor betekenisvolle dialoog over de feedback tijdens de contacturen:
        • Feedback valideren volgens het model van Van Popta: dit wil zeggen dat docenten de feedback beoordelen op kwaliteit. Ze bekijken in hoeverre de vier elementen (een evaluatief oordeel, een suggestie voor verbetering, een verklaring en een theoretische verwijzing) terug te vinden zijn in de feedback en geven dit online/ in de contacturen aan. (Toetsrevolutie, p.116.) (Fletcher, 2018)
  • Paarsgewijs vergelijken via comproved.com: studenten vergelijken het werk van hun medestudenten niet met kwaliteitscriteria, maar direct met elkaar, in willekeurig samengestelde paren. Bij elk paar geeft de student aan welk werk van hogere kwaliteit is en waarom. Doordat elk werk in meerdere vergelijkingen terugkomt en de vergelijkingen willekeurig worden verspreid over studenten, leiden deze vrij eenvoudige beslissingen uiteindelijk tot kwaliteitsvolle feedback. (Vorming rond comproved binnen Odisee)
  • Steekproefmethode: enkele opdrachten van studenten worden steekproefgewijs gekozen en per student uitgebreid van feedback voorzien. De feedback wordt klassikaal besproken en er wordt samen nagedacht over de feedforward. Het volgende feedbackmoment wordt een andere steekproef genomen uit de studentengroep en wordt er analoog gewerkt.
  • 3 keuzetrajecten in hetzelfde OPO
    • enkel summatieve evaluatie
    • twee momenten die bepaald worden om in te dienen en feedback te krijgen+ summatieve evaluatie
    • 2 momenten die bepaald worden: voor indienen – peerfeedback, na indienen: feedback docent + summatieve evaluatie
  • Gestandariseerde feedback: bij het schrijven van feedback valt op dat je dezelfde feedback bij verschillende studentenwerkjes moet noteren.
    • Verzamel veelvoorkomende feedback op een genummerde lijst of een lijst met lettercodes en plaats deze op Toledo.
    • Noteer op de werkjes van de studenten het nummer of de code van de lijst.
  • Automatische feedback/ modelantwoord bij formatief toetsen via Toledo
    • Je kan ervoor kiezen dat studenten het modelantwoord te zien krijgen als ze antwoord ingediend hebben (adaptief leerpad).

 

  • Gedifferentieerd onderwijs

Formatieve assessments zorgen voor een rijkdom aan informatie. Gebruik de verkregen informatie om je onderwijs aan die groep studenten aan te passen en te optimaliseren en om studenten verder te laten groeien.

 

Meer?